ขบวนการแก้จน

ผลงานการ์ตูนของคุณประยูร จรรยาวงษ์ ปรมาจารย์นักเขียนการ์ตูนชื่อดังในวงการหนังสือพิมพ์ของเมืองไทยผู้ล่วงลับ ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการใช้ชีวิตแบบกินอยู่อย่างไทยๆ ตลอดจนการประกอบอาชีพทำมาหากิน เป็นผลงานที่เกิดขึ้นมาจากประสบการณ์ชีวิตของท่านที่ได้เก็บเกี่ยวมาตลอดเส้นทางชีวิต 78 ปี เป็นผลงานอันมากด้วยประโยชน์ต่อสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการ์ตูนในชุดขบวนการแก้จนนี้

ขบวนการแก้จนตีพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2515 โดยลงตีพิมพ์สัปดาห์ละหกวัน เว้นวันอาทิตย์ เรื่อยมาจนถึงผู้เขียนท่านวายชนม์ในปี 2535

เอกลักษณ์ของการ์ตูนชุดขบวนการแก้จนนี้ ที่ท่านผู้เขียนต้องการเน้นให้กับผู้อ่านเสมอคือ เรื่องราวของการใช้ชีวิตแบบประหยัด, ไม่ฟุ้งเฟ้อ, การต่อสู้กับความยากจน และอุปสรรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นมาในชีวิต ต้องไม่ท้อแท้สิ้นหวังสามารถยืนหยัดใช้ชีวิตต่อไปได้ด้วยการพึ่งพาตนเองเป็นหลัก

ตามความคิดเห็นส่วนตัวแล้วรู้สึกชื่นชอบในลักษณะรูปแบบของตัวการ์ตูน และเนื้อหาที่มีเสน่ห์ โดยเฉพาะลายเส้นของตัวการ์ตูนเป็นการเขียนโดยการใช้พู่กัน หรือปากกาคอแร้งในการเขียน ทำให้ลายเส้นของตัวการ์ตูนดูมีน้ำหนักชัดเจน รวมถึงความแม่นยำเฉียบขาดในการเขียนที่ท่านผู้เขียนมีความจัดเจนเป็นอย่างมาก

ส่วนตัวเนื้อหาก็ใช้วิธีการเขียนด้วยลายมือของท่านผู้เขียนเอง โดยไม่ใช้เครื่องพิมพ์ดีดแต่อย่างใด ซึ่งเป็นการยากมากที่จะทำเนื้อหาให้ผู้อ่านที่ติดตามเข้าใจได้ ในพื้นที่จำกัดที่มีพื้นที่ขนาดประมาณ 6”x7” เพียงเท่านี้ แต่ท่านผู้เขียนก็สามารถทำได้ดีทีเดียว จึงไม่น่าแปลกใจเลยที่การ์ตูนชุดขบวนการแก้จนนี้ จึงครองใจผู้อ่านได้เป็นระยะเวลาที่ยาวนาน

ประวัติคุณประยูร จรรยาวงษ์

นักเขียนการ์ตูนชื่อดังในวงการหนังสือพิมพ์ของเมืองไทย ซึ่งมีผลงานระดับรางวัลมากมายทั้งในและนอกประเทศ เกิดที่กรุงเทพมหานคร เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2458 จบมัธยมศึกษาตอนปลายจากโรงเรียนวัดเบญจมบพิตร ขณะศึกษาได้มีโอกาสติดตามครูอบ ไชยวสุ เจ้าของนามปากกา “ฮิวเมอริสต์” ไปตามสำนักงานหนังสือพิมพ์ต่างๆ ทำให้สนใจ และรักในงานเขียนการ์ตูน การ์ตูนยาวเรื่องแรกคือ "นิทานอีสป" ม.ล.ทองอยู่ เสนีย์วงศ์ บรรณาธิการหนังสือพิมพ์อิสระ ซื้อไปในราคา 12 บาท แต่มิได้รับการตีพิมพ์ การ์ตูนที่สร้างชื่อเสียงให้คือ "จันทะโครบ" ซึ่งพิมพ์เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์สุภาพบุรุษประชามิตร เมื่อ พ.ศ.2482 ที่ทำให้เกิดชื่อ “ศุขเล็ก” ขึ้น เพื่อล้อเลียนนักมวยดังในอดีตเจ้าของชื่อ “ศุขใหญ่” หรือสุข ปราสาทหินพิมาย นั่นเองคุณประยูร จรรยาวงษ์ คลุกคลีอยู่ในวงการหนังสือพิมพ์มาตลอด นับแต่หนังสือพิมพ์อโยธยา ก่อตั้งหนังสือพิมพ์สยามนิกร และพิมพ์ไทย เป็นบรรณาธิการหนังสือพิมพ์สยามสมัยรายสัปดาห์ หนังสือพิมพ์เสียงอ่างทอง ก่อนย้ายมาที่สยามรัฐของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช และไปอยู่ที่ไทยรัฐจนกระทั่งเสียชีวิต เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ.2535
ผลงานที่สร้างชื่อเสียงในระดับโลกคือ การประกวดภาพเขียนการ์ตูนโลกที่กรุงนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เมื่อ พ.ศ.2503 ชื่อภาพ “การทดลองระเบิดปรมาณูลูกสุดท้าย” และรางวัลแมกไซไซ สาขาหนังสือพิมพ์ในปี พ.ศ.2514

นอกจากจะเฉียบคมในด้านการ์ตูนการเมืองแล้ว “ขบวนการแก้จน” ยังเป็นการ์ตูนที่บอกเล่าเรื่องราวแห่งประสบการณ์ชีวิต ดังที่ท่านผู้เขียนได้เคยกล่าวไว้ว่า
“ประสบการณ์ชีวิตบอกกับตัวเองว่า ความขยันหมั่นเพียรอย่างจริงจังเท่านั้นที่จะเอาชนะความจนได้อย่างเด็ดขาด ฉะนั้นความจนจึงเป็นความจนที่น่ารักของผม ซึ่งผมเอาชนะมันได้ทุกวัน”